1.6.1 Астықтың сұр көбелегі – Apamea anceps (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera, Noctuidae)

Қанаттарын жазған көбелек 38–42 мм; шоқты; денесі сұр; алдыңғы қанаттары сұр түсті, қара бойлық сызығы жоқ, сұр шашақты және жұқа үзік-үзік қара таңғыштары бар; артқы қанаттары едәуір жеңіл (29-сурет).

Жұмыртқа биіктігі 0,25–0,3 мм, диаметрі 0,4–0,5 мм, 36 жалпақ радиалды қабырғалары бар; ашық қызғылт, кейінірек қоңыр түсті.

Жұлдызқұрттың ұзындығы 30 мм-ге дейін, қылшықтардың хитинді негіздері бар, үш жарық жолағы бар қоңыр-сұр (30-сурет).

Қуыршақ ұзындығы 15–20 мм, қызыл-қоңыр түсті.

Таралуы. ТМД: Еуропалық бөліктің орманды, орманды дала және дала аймақтары, соның ішінде Кавказ, Орал, Батыс Сібір, Солтүстік Қазақстан. Транспалеарктикалық түрі.

Дамыған жұлдыз құрттар топырақта қыстайды. Көктемде олар дәнді дақылдармен қоректенеді және мамыр айында топырақта өседі. Мамыр-маусым айларында ұша бастайды. Аналықтар жұмыртқаларын аналық безге салады. 2600 жұмыртқаға дейін құнарлылық                  (К. А. Сливкина). Жұлдызқұрттар аналық безді жейді, содан кейін қабыққа тигізбестен астық құрамымен қоректенеді, Кейінірек             (4 жастан бастап) астықты сыртынан жейді. Бір ұрпақта дамиды.

Зиянкестілігі. Астық тұқымдас мәдениет өсімдіктерін және жүгеріні зақымдайды. Бұл әсіресе жаздық қатты бидайға едәуір зиян келтіреді. Дернәсілдер масақтағы астықты зақымдайды.

29-сурет – Астықтың сұр көбелегі – Apamea anceps (Denis & Schiffermüller)

30-сурет – Астықтың сұр көбелегінің дернәсілі – Apamea anceps (Denis & Schiffermüller)

1.6.2 Астықтың кәдімгі көбелегі – Apamea sordens (Hufnagel) (Lepidoptera, Noctuidae)

Көбелектің қанаты 32–42 мм, шоқты; денесі сұр, алдыңғы қанаттары сұр-қоңыр, негізі қара бойлық сызықпен, сұр шашақпен және жұқа үзік-үзік қара таңғыштармен; артқы қанаттары бірдей түсті немесе жеңілірек (31-сурет).

Жұмыртқа биіктігі 0,35–0,37 мм, диаметрі 0,48–0,52 мм, 34–36 жалпақ радиалды қабырғалары бар, ашық сары.

Жұлдызқұрттың ұзындығы 36 мм-ге дейін, сұр-қоңыр, ашық сары дорсальды жолақ және төменде ақшыл аз айқын жолақтар бар (32-сурет).

Қуыршақ ұзындығы 15–20 мм, қызғылт-қоңыр.

Таралуы. ТМД: Кавказды, Шығыс Сібірді, Қиыр Шығысты, Орта Азияны қоса алғанда, еуропалық және азиялық бөліктің дала және орманды дала аймақтары. Холарктикалық көрініс.

Дамыған жұлдыз құрттар сабандарда және топырақта қыстайды. Көктемде қуыршақтанады. Мамыр-шілде айларында ұша бастайды. Аналықтар жұмыртқаларын масаққа және жарма жапырақтарының астына қояды. Жұлдызқұрттар астықтың құрамын жейді. Егін жинағаннан кейін жұлдыз құрттар далада жоғалған астықпен де, астық қоймаларында жиналған астықпен де қоректенеді. 1 ұрпақта дамиды.

Зиянкестілігі. Дернәсілдер күздік дәнді дақылдар мен жүгеріге зиян келтіреді.

31-сурет – Астықтың кәдімгі көбелегі – Apamea sordens (Hufnagel)

32-сурет – Астықтың кәдімгі көбелегінің дернәсілі – Apamea sordens (Hufnagel)