Жаңа немесе қайта жаңартылған электр қондырғылары мен іске қосу кешендері ТЭҚТПЕ-те жазылған тәртіппен пайдалануға қабылданады [3].

Электр жабдығын монтаждау немесе қайта жаңарту алдында энергиямен жабдықтаушы ұйымнан алынған техникалық шарттар негізінде жобаны барлық қажетті құжаттамамен толық әзірлеу және жобаны Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетімен (ҚР ЭМ) және техникалық шарттар берген ұйыммен келісу қажет [12].

Энергия қондырғыларын монтаждау кезеңінде: электр жабдығы мен үй-жайлардың жекелеген элементтерін, сондай-ақ жасырын жұмыстарды аралық қабылдау; Электр жабдығын және оның қосалқы жүйелерін сынау; Электр жабдығын кешенді сынау жүргізіледі.

Қабылдау-тапсыру сынақтарының барлық түрлерін бас мердігер жобалау құжаттамасына сәйкес жүргізеді, ал кешенді сынауды Тапсырыс беруші жүргізеді.

Пайдалануға берілетін барлық жабдық алдын ала ТЭҚТПЕ, ЭҚОЕ, ҚНжЕ, МЕМСТ, жарылыс және өрт қауіпсіздігі ережелерінің, нұсқаулықтардың, актілердің сақталуына тексерілуі тиіс.

Іске қосу-жөндеу жұмыстарын жүргізу және электр қондырғыларын сынақтан өткізу кезінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің уақытша рұқсаты бойынша жобалық схема бойынша қосылады.

Электр жабдығын кешенді сынау мыналарды қамтиды: электр қондырғыларының барлық бөліктерінің жұмыс қабілеттілігін тексеру; басқару жүйелері мен өлшеу аспаптарын, Релелік қорғауды, Блоктау мен сигнализацияны тексеру және баптау. Сәтті кешенді сынау үшін негізгі және қосалқы электр жабдықтарының 72 сағат, ал электр беру желілерінің 24 сағат бойы үздіксіз жұмыс істеуі қажетті шарт болып табылады.

Қабылдау-тапсыру, іске қосу-баптау сынақтары және кешенді сынау кезінде анықталған барлық кемшіліктер мен ақауларды жою қажет [13]. Аяқталмаған және бүлінген электр жабдығын пайдалануға беруге жол берілмейді.

Электр жабдығын дұрыс және қауіпсіз пайдалану үшін оны сынамалау және пайдалануға қабылдау алдында: электр техникалық персоналды дайындау және оқыту; техникалық құжаттаманы әзірлеу, пайдалану үшін қажетті барлық нұсқаулықтар мен жедел схемаларды бекіту; тексерілген қорғаныс құралдарымен, құрал-саймандармен және қосалқы бөлшектермен жиынтықтау; барлық байланыс арналарын тексеру, сигнал беру, желдету жүйелерін, барлық жарықтандыру және өрт сөндіру жүйелерін байқап көру қажет.

Электр қондырғылары тиісті органдардың [12] рұқсатынан кейін және энергиямен жабдықтаушы ұйыммен шарт талаптарын сақтай отырып, кернеуге қойылады.

Зауыттардан келіп түсетін негізгі электр жабдығын, әдетте, бас инженер, комиссия мүшелері – бас энергетик, бас бухгалтер және электр жабдығы келіп түсетін бөлімшенің бастығы болып табылатын Комиссия төрағасы басқаратын комиссия қабылдайды. Қауіпті өндірістерде пайдалануға арналған электр жабдығын қабылдау жағдайында комиссияға ҚР ЭМ Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің өкілдері енгізіледі. Көмекші электр жабдықтарын қабылданған электр жабдықтарымен жақсы таныс мүшелерден тұратын комиссия қабылдайды.

Комиссияға: электр жабдығын қабылдау ережелерін сақтау; сыртқы зақымдануларды анықтау; құжаттамаға сәйкес электр жабдығының жиынтықтылығын тексеру; жеткізілетін электр жабдығының және қосалқы бөлшектер мен құрал-саймандардың (ҚТҚ) сапасын тексеру жөніндегі міндеттер жүктеледі.

Барлық кәсіпорындар электр жабдықтарын қабылдау ережелерін сақтауы керек. Электр жабдығын қабылдау жөніндегі талаптар бұзылған жағдайларда тұтынушылар зауыттың ақауларын жою және келтірілген залалдарды өтеу мүмкіндігінен айырылады.

Электр жабдығын қабылдау ережесі, дайындаушы зауытқа және көлік ұйымына шағым беру ережесі, электр жабдығын қабылдау актісін жасау тәртібі қолданыстағы нормативтік құқықтық актілермен айқындалады.

Тұтынушы электр жабдықтарын теміржол платформасынан, вагондардан, автомобильдерден және басқа да көлік түрлерінен дұрыс түсіруді қамтамасыз етуге жауап береді. Электр жабдығын қабылдау орнында тұтынушы механикаландырылған түсірудің тұрақты алаңдарын жабдықтауға немесе алдын ала Уақытша арнайы түсіру тетіктерін әкелуге міндетті.

Жеткізілетін электр жабдығын түсіруді жүргізетін адамдар электр жабдығымен жұмыс істеу, оның тұтастығын сақтау және оны пайдалану кезінде электр жабдығының жұмыс істеу қабілетіне әсер етуі немесе істен шығуы мүмкін зақымданулардың алдын алу қағидалары бойынша арнайы дайындықтан өтуге тиіс.

Қабылдап алғаннан кейін электр жабдығын қабылдау-тапсыру актісі жасалады, оған Комиссияның барлық мүшелері қол қояды және бухгалтерлік есепке қою, оған түгендеу нөмірін беру үшін бухгалтерияға беріледі.

Жабдықты жөндеуден қабылдау

Жөндеу жүргізу кезінде ол аяқталғанға дейін жекелеген элементтер мен тораптарды қабылдау жүргізіледі. Торап бойынша қабылдау жүргізу кезінде торапты қабылдау актісі жасалады және қабылданатын торапқа тікелей қатысы бар сынақтар мен өлшеулер хаттамаларына қол қойылады. Барлық жоспарлы жөндеу жұмыстары аяқталғаннан кейін электр жабдықтарын алдын ала қабылдау жүргізіледі. Ол үшін оның жалпы жай-күйін, жөндеу жөніндегі барлық құжаттаманы: ведомостарды, технологиялық кестелерді, торап бойынша қабылдау актілерін, өлшеу хаттамаларын тексереді, одан кейін комиссия қабылдау-тапсыру актісіне қол қояды және электр жабдығының бүлінуі мен істен шығуы болмаған кезде 24 сағат ішінде электр жабдығын сынауға рұқсат береді, ол пайдалануға беріледі және жүргізілген жөндеудің сапасы алдын ала анықталады. Жөндеу сапасы туралы толық қорытынды жүктеме кезінде электр жабдықтарының қалыпты жұмысының 30 күнінен кейін жасалады, оның барысында қажет болған жағдайда пайдалану сынақтары мен өлшеулер жүргізіледі.

Жөндеудің аяқталуы электр жабдықтарын желіге қосу уақыты болып саналады.

Электр станцияларында күрделі жөндеуден негізгі электр жабдықтарын қабылдау кезінде комиссия төрағасы, әдетте, электр станциясының бас инженері, ал ағымдағы жөндеуден – цех бастығы болып табылады. Қабылдау комиссиясына жөндеуге қатысатын мердігер ұйымдардың өкілдері міндетті түрде енгізіледі. Электр желілерінің электр жабдығын жөндеуден қабылдау кезінде қабылдау комиссиясын: қосалқы станцияларда – қосалқы станцияның немесе учаскенің бастығы; электр беру желілерінде – желілер қызметінің шебері немесе инженері басқарады.

Жабдықты қабылдау кезінде оның сыртқы ақауларын анықтау жөніндегі нұсқаулық:

1. Жабдық қоймаға келгеннен кейін оны көлік ұйымынан қабылдау бойынша мынадай іс-шаралар жүргізіледі:

- ыдысты көзбен қарап тексеру, сыртқы түрінің жай-күйі және консервациялаудың дұрыстығы;

- негізгі жабдықтың, құралдардың, қосалқы бөлшектердің және басқа техникалық құжаттаманың толықтығы салыстырылады;

- электр жабдықтарының визуалды ақаулығы.

2. Электр жабдығының қаптамасын тексеру оны қоймада түсірер алдында, сондай-ақ электр жабдығын ораудан шығару кезінде жүзеге асырылады.

Қаптамада немесе оның конструкциясында ақаулар болған жағдайда (мысалы, жәшіктердің сүрегін зақымдау) дайындаушы зауытқа немесе көлік ұйымына талап қойылады.

3. Консервациялау сапасын қабылдауды Жеткізушіге немесе зауытқа талаптар қою мақсатында мынадай жағдайларда тексереді: электр жабдығы ашылмай келген кезде бірден; ашылғаннан кейін бірден, бірақ оны орнату орнына апарар алдында; егер қайта консервациялау жүргізілсе (егер мерзім басталса) электр жабдығының соңғы талаптарын көрсету мақсатында.

Сақтау МЕМСТ немесе ережелерге сәйкес келуі керек.

Электр жабдығымен бірге техникалық құжаттама жеткізілуі тиіс, онда консервациялау күні және қайта консервациялауға дейінгі кепілді қорғау мерзімі көрсетіледі.

 Қабылдаудың басында техникалық құжаттамада баяндалған консервациялау әдістері жөніндегі барлық ақпаратпен танысу қажет.

4. Электр жабдықтарының шығыңқы бөліктері мен бөлшектерін қорғау элементтерін қарау кезінде тексереді:

- біліктердің, иінтіректердің, құбырлардың және басқа бөлшектердің шығып тұрған бөліктерінде соққылардан, майысулардан, бітелулерден майысулардың болуы;

- қаптамалар мен басқа да қорғаныс элементтерін бекіту сапасы;

- біліктер мен басқа бөлшектердің ұзын шығыңқы бөліктерін қорғайтын арнайы тіректердің болуы;

- тасымалдау кезінде шығыңқы бөліктерді соққылардан қорғайтын арнайы құрылғылардың болуы.

Шығыңқы бөлшектердің барлық қорғау құрылғылары техникалық құжаттамамен бірге жеткізілетін тиеу жөніндегі нұсқауларда жазылады.

5. Жабдықты ашу кезінде бірден электр жабдықтарының жиынтығын тексеру жүргізіледі. Келген жабдықтың, қосалқы бөлшектердің, құрал-саймандар мен құжаттаманың спецификацияда және буып-түю парағында жазылған тізбеге сәйкестігі салыстырылады.

Буып-түйілген жабдықтың электр жабдығының, қосалқы бөлшектерінің, құрал-саймандарының және құжаттамаларының толық жинақталмағандығы анықталған жағдайда зауытқа талап қойылады. Басқа жағдайларда-көлік ұйымы.

6. Көлік ұйымынан электр жабдықтарын қабылдау процесінде жасырын ақаулар анықталуы мүмкін, олар ішінара орнату процесінде, ішінара жұмыс басында көрінеді. Мұндай ақауларды көлік ұйымының электр жабдықтарын қабылдау актісіне қосу керек, бұл өндірушіге шағым жасауға мүмкіндік береді.