«Антропогендік эвтрофтану» ұғымын әр түрлі ғалымдар түрліше түсіндіреді. Алайда бұл ұғымның ең жиі қолданылатын мағынасы – адамдардың іс-әрекетінен туындай отырып, әр түрлі биогендердің (N және P) су қоймаларына көптеп түсуімен, сөйтіп осы экожүйеде белгілі бір өзгерістер кешені қалыптасуымен сипатталатын трофиялар деңгейінің күрт өсуі. Су қоймаларындағы анықталған өзгерістердің ішіндегі ең маңыздылары – оттек режимінің нашарлауы, биохимиялық процестер таралуының әр түрлі қабаттарда кең аралықта өзгеруі (бұл орайда су қабатының беткейлік және терең облыстары дараланады), оттегі, карбонаттар, сутек иондары биогендік концентрациясының химиялық реакциялармен тығыз байланысты болып келетін тотығу-тотықсыздану жағдайларының да осыған сәйкес түрліше таралуы.
Антропогендік эвтрофтану нәтижесінде органикалық заттардың жаңадан түзілу жылдамдығы артады, өнім қалыптасу процесі сол өнімнің ыдырау процесінен қарқындылау сипат алады, биомасса мөлшері өседі. Мұндай процесс су қоймаларының табиғи сукцессиясы жағдайында да жүзеге асуы мүмкін, бірақ бұл жағдайдағы өзгерістер қарқыны әлдеқайда төмен дәрежеде болады (антропогендік эвтрофтану – ондаған жылда, табиғи эвтрофтану – жүздеген жылда).
Бақылау сұрақтары
Тапсырмалар
Сулардың ластану жіктемесі
6.3 Кестемен жұмыс
Фолленвайдердің (1977) статистикалық талдауы.
№ |
Су қоймасындағы трофия дәрежесі |
Р, мг/м3 |
N, мг/м3 |
«а»- хлоровил, м |
Мөлдірлік, м |
1 |
Олиготрофтылар |
|
|
|
|
2 |
Мезотрофтылар |
|
|
|
|
3 |
Эвтрофтылар |
|
|
|
|