6 Студенттердің өздік жұмысын технологиялық қамтамасыз ету
6.1 Баллдық-рейтингтік жүйе шеңберіндегі бақылау-бағалау әрекетінің тәртібі мен ерекшеліктері
Студенттердің оқу іс-әрекетін және олардың жетістіктерін бағалау тәртібі келесі нормативтік құжаттарды реттейді:
- Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі №319 «Білім туралы» Заңы;
- Қазақстан Республикасы білім және ғылым Министрінің 2007 жылғы 22 қарашадағы №566 бұйрығымен бекітілген кредиттік оқыту технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру ережесі;
- республиканың жоғары оқу орындарында кредиттік оқыту технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру туралы нұсқамалық хат, 2008 жылғы 14 наурыздағы № И-01;
- бағыттар мен мамандықтар бойынша жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары;
- Қазақстан Республикасы білім және ғылым Министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы №125 бұйрығымен бекітілген жоғары оқу орындарында білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, межелік және қорытынды мемлекеттік аттестаттау жүргізудің Үлгі Ережесі.
Жоғары мектептің білім беру үдерісінде бағалаудың баллдық-рейтингтік жүйесі (БРЖ) белсенді қолданылады. Оның ерекшелігі, емтихан ведомосі мен сынақ кітапшасына енгізілетін пән бойынша баға, емтихан тапсырудың қорытындысын ғана емес, сонымен қатар семестр бойы студенттің оқу жұмысының нәтижелерін да көрсетеді. Жоғары оқу орнының білім беру үдерісінде БРЖ қолдану студенттерге жеке көзқарас пен тапсырмаларды ранжирлеуге негізделген. Тапсырмаларды ранжирлеу студентке өз күшін дұрыс есептеуге, жеке қасиеттерін толық ашуға және пән бойынша өздік білім деңгейін объективті бағалауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, БРЖ семестр бойынша жинақталғанына қосымша балл алуға мүмкіндік береді.
Баллдық-рейтингтік жүйе жеке тұлғаға бағытталған оқыту технологиясы (проблемалық, диалогтық, дискуссиялық, эвристикалық, ойын және т.б.) арқылы жүзеге асырылған жағдайда студенттердің өздік танымдық іс-әрекетінің ақпараттық, іс жүргізу және шығармашылық өнімділігін қамтамасыз етеді.
Қазіргі білім беруде рейтинг түсініледі:
- студенттердің білім беру әрекетінің нәтижесін бағалауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін рәсімдер жүйесі ретінде осы бағыт бойынша барлық білім алушылардың жоғары жетістіктеріне қатысты оқу жетістіктерінің сандық көрсеткіші;
- оқу бағдарламасын меңгеруді ағымдық және межелік бақылау тапсырмаларының жүйесін қалыптастыруға мүмкіндік беретін білім беру үдерісін дараландыру құралы ретінде.
Сонымен қатар, рейтинг және білім беру үдерісін дараландыру құралы ретінде оқытушыға студенттердің дайындық деңгейін және олардың оқу бағдарламасын меңгеруін ескере отырып жеке білім беру траекторияларын жобалауға мүмкіндік береді.
БРЖ-ң маңызды құрамдас бөлігі рейтингті есептеу тәсілін анықтау болып табылады. Жоғары мектепте оқу жоспарының барлық пәндері мен бөлімдері бойынша
студенттердің оқу іс-әрекетінің нәтижелерін ескеретін жинақтау рейтингі жиі қолданылады.
БРЖ-ні пайдалану кезінде оқу пәнінің салмақтық коэффициенті ерекше маңызға ие, ол сынақ бірліктері мен оны игеру сағаттарының санына байланысты анықталады. Пәннің салмақтық коэффициентінің шамасына студент оқу модулін аяқтағаннан кейін ала алатын максималды балл саны байланысты. Сонымен қатар, білім беру практикасында салмақ коэффициенттері бақылау нысандарының орны мен рөлін анықтау кезінде (ағымдағы, межелік, қорытынды) қолданылады.
Қазіргі уақытқа дейін заманауи жоғары мектептерде білім жетістіктерін бағалаудың бес баллдық жүйесі сақталған: 1 балл – әлсіз жетістік, 2 балл – орташа, 3 балл – жеткілікті, 4 балл – жақсы, 5 балл – өте жақсы. Дегенмен «рейтинг» түсінігі мұндай модель шеңберінде қолданылмайды. Оқушының жеке оқу жетістіктерінің формалды оқу шкаласымен сәйкестік деңгейі оқу рейтингісі болып табылады.
Осы негізде дәстүрлі бес-баллдық және рейтингті бағалау жүйесін салыстыруға болады:
100-90 балл (жоғары деңгей) – «өте жақсы», баға 5;
70-89 балл (жеткілікті деңгей) – «жақсы», баға 4;
50-69 балл (шекті деңгей) – «қанағаттанарлық», баға 3;
50 баллдан төмен(төмен деңгей) – «қанағаттанарлықсыз», баға 2.
Бағалаудың баллдық-рейтингтік жүйесі формальды рәсімдер шеңберінде бақылау-бағалау қызметін жүзеге асыруға мүмкіндік беріп қана қоймай, сонымен қатар студенттердің өздік жұмысын бағалау процесін басқаруды қамтамасыз етеді.
Студенттердің өздік жұмысының сапасын тексерудің бір жолы – бақылау:
- түзетуші(өздік жұмыс түрін жүзеге асыру бойынша жеке кеңестер барысында жүзеге асырылады);
- анықтаушы (өздік жұмыс түрінің арнайы нысандарын орындау нәтижелері бойынша);
- өздігінен бақылау(студенттің өзі жасаған);
- ағымдық (аудиторлық бақылау және жұмыс бағдарламасында белгіленген дербес жұмыстын басқа нысандарының орындалу барысы);
- аралық (студенттің өздік жұмысының барлық түрлерін жүзеге асыратын оқу нәтижесін бағалау);
Бақылаудың әрбір түрі үшін оқытушы біздің жағдайда өздік жұмыс нысаны болып табылатын тиісті бағалау құралын таңдайды (2-кесте).
Кесте 2 – өздік жұмыстың бағалау құралдарының үлгі тізбесі және қысқаша сипаттамасы
6.2 Өздік жұмыс нысандарын орындауды бағалаудың критерийлер жүйесі
Студенттердің өздік жұмысы нысандарының орындалуын бағалаудың критерийлері мен көрсеткіштері жүйесімен жұмыстыжан-жақты қарастырайық.
Студенттердің өздік жұмысын орындаудың маңызды формаларының бірі аралық атестаттауға дайындық болып табылады, ол әдетте аудиториядағы емтиханда ауызша немесе жазбаша жауап беруді көздейді. Емтихандағы студенттің оқу жетістіктерін бағалау үш бөлім бойынша жүзеге асырылады: «Білім», «Іскерліктер», «Іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі».
Қорытынды нәтижені есептеу келесі алгоритм бойынша жүзеге асырылады:
- баллдардың ең жоғары сомасы (100) «Білім», «Іскерліктер», «Іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі» бөлімдері бойынша өлшемдер санына бөлінеді;
- тиісті бөлімде әрбір көрсеткіштің сандық мәні белгіленеді;
- бағалау нәтижесінде алынған барлық бөлімдер бойынша көрсеткіштердің мәндері қосылады;
- өлшемдер көрсеткіштерінің сомасы баллдық-рейтингтік жүйенің баллдық шкаласына сәйкес мынадай формула бойынша келтіріледі:
Bi=Sk : n, (1)
мұндағы Bi – бағдарламаға баллдық-рейтингтік жүйені енгізу үшін қорытынды балл;
Sk – ауызша немесе жазбаша жауаптың бағалау өлшемдері мен көрсеткіштері негізінде алынған баллдардың сомасы;
n – бағалау бөлімдерінің саны (білім; іскерліктер; іс-әрекет дағдыларымен тәжірибесі).
Аталған бөлімдер бойынша оқыту нәтижелілігінің критерийлері мен көрсеткіштері жүйесін ашамыз.
1. «Білім» бөлімі бойынша оқу нәтижесі (100 балл)
1.1 «Білім толықтығы» критериясы:
- алынған білімді оқу бағдарламасының талаптарына сәйкес толық баяндау, студенттердің өздік түзететін жекелеген елеусіз қателері бар, – 25балл;
- алынған білімдіоқу бағдарламасының талаптарына сәйкес толық баяндау, оқытушы көрсеткеннен кейін өздік түзетілген жекелеген елеусіз қателер бар, – 15 балл;
- алынған білімді баяндаутолық емес,оқытушының көмегімен түзетілген жекелеген елеулі қателер бар,– 10 балл;
- оқу материалын баяндау толық емес, оқытушының көмегімен түзетілмеген елеулі қателер бар, – 0 балл.
1.2 «Білім жүйелілігі және жинақталуы» критериясы:
- материалды жүйелі баяндау, ғылыми процестердің заңдылықтарын ұғыну, пәнаралық ұғымдар жүйесін меңгеру, – 25 балл;
- материалды жүйелі баяндау, жетекші ғылыми идеяларды, пәндік байланыстар жүйесін түсіну, – 15 балл;
- жекелеген ұғымдардың негізгі теориялық ережелерін жаңғырту, елеулі байланыстарды түсінбей фактілерді сипаттау, – 10 балл;
- көріністер деңгейіндегі білім (бағыты және пәндік саласы),– 0 балл.
1.3 «Білім тереңдігі» критериясы:
- талдау және синтез операцияларының көмегімен зерттелген маңызды белгілерді бөлу, қорытындылардытұжырымдардау, – 25 балл;
- талдау және синтез операцияларының көмегімен зерттелген елеулі белгілерді бөлу, қорытындылардытұжырымдардау, жекелеген елеусіз қателер жіберіледі, –15 балл;
- зерттелген елеулі белгілерін бөлу, қорытындыларды тұжырымдау кезіндегі қиындықтар, – 10 балл;
- зерттелген кездейсоқ белгілердіңбөлінуі, жалпылама және қорытынды жасай алмау, – 0 балл.
1.4 «Білім жеделдігі» критериясы:
- алынған білім қолданылуы мүмкін вариативті жағдайларды өздік көрсету, – 25 балл;
- алынған білім қолданылуы мүмкін вариативті жағдайларды өздік ұсыну, оқытушының жетекші сұрақтары көмек ретінде пайдаланылады, – 15 балл;
- алынған білім қолданылуы мүмкін вариативті жағдайларды көрсету кезіндегі қиындықтар, – 10 балл;
- алынған білім қолданылуы мүмкін вариативті жағдайлар қойылмайды, – 0 балл.
2. «Іскерліктер» бөлімі бойынша оқыту нәтижесі (100 балл)
2.1 «Проблеманы анықтау» критериясы:
- оқу материалында қайшылықтарды анықтай білу, проблеманы өздік анықтай білу, – 50 балл;
- оқу материалында қарама-қайшылықтарды анықтау және оқытушының жетекші сұрақтарын көмек ретінде қолдана отырып, проблеманы өздік анықтай білу, – 35 балл;
- студент оқу материалында қарама-қайшылықтарды анықтайды және проблеманы тек оқытушының көмегімен анықтайды, – 20 балл;
- студент қарама-қайшылықтарды және проблемаларды анықтай алмайды, – 0 балл.
2.2 «Мақсаттарға барабар проблеманы шешу құралдарын таңдау және пайдалану» критериясы:
- іс-әрекеттің зерттелген тәсілдерін (пәндік, метапәндік), проблеманы шешудің пәнаралық әдістерін таңдау және пайдалану өздік және шығармашылықпен жүзеге асырылады, – 50 балл;
- іс-әрекеттің зерттелген тәсілдерін пайдалану өздік жүзеге асырылады, – 35 балл;
- оқытушының көмегімен оқытылған іс-әрекет тәсілдерін таңдау және пайдалану (оқытушының жетекші сұрақтары көмек ретінде), – 20 балл;
- зерделенген іс-әрекет тәсілдерін таңдау және пайдалану жүзеге асырылмайды, – 0 балл.
3. «Іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі» бөлімі бойынша оқыту нәтижесі (100 балл):
3.1«Дербес бағалау пайымдаулары» критериясы:
- студент өзінің бағалау пікірлерін негіздейді және баяндайды, өзініңкөзқарасын дәлелдейді, қорғайды, – 50 балл;
- студент өзінің бағалау пікірін баяндайды, дәлелдейді, өз көзқарасын қорғайды, – 35 балл;
- өзінің бағалау пайымдауларын баяндай білу, – 20 балл;
- бағалау пікірлері ұсынылмайды, – 0 балл.
3.2«Іс-әрекет нәтижесін ұсыну» критериясы:
- проблемалық баяндау тәсілдерін, талқылау нысандарын, дәлелдемелерді пайдалана отырып, материалды логикалық баяндау, – 50 балл;
- талқылау нысандарын, дәлелдемелерді пайдалана отырып, материалды логикалық баяндау, – 35 балл;
- баяндау логикасы ішінара бұзылған, баяндаудың репродуктивті түрі қолданылады, – 20 балл;
- баяндау логикасы жоқ, – 0 балл.
Емтихан кезінде оқытушы жауаптарды бағалау нәтижелерінің кестесін толтырады(3кесте).
3 кесте – ауызша (жазбаша) жауаптарды бағалау нәтижелер
Ескертпе. Шартты белгілер: Б.1.1 –«Білім» бөлімі, 1 критерий, 1 көрсеткіш; Б.1.2 – «Білім» бөлімі, 1 критерий, 2 көрсеткіш; Б.1.3 - "Білім" бөлімі, 1 критерий, 3 көрсеткіш; Б.1.4 –«Білім» бөлімі, 1 критерий, 4 көрсеткіш; І.2.1 –«Іскерліктер» бөлімі, 2 критерий, 1 көрсеткіш; І.2.2 — «Іскерліктер» бөлімі, 2-критерий, 2-көрсеткіш; ІДТ.3.1 – «Іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі" бөлімі, 3-критерий, 1-көрсеткіш; ІДТ.3.2 – «Іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі» бөлімі, 3-критерий, 2-көрсеткіш.
«Іскерліктер» және «іс-әрекет дағдылары мен тәжірибесі» бөлімдері бойынша студенттердің оқу жетістіктерін бағалау үшін өлшемдер санын таңдау емтиханда ұсынылған нақты практикалық тапсырмалардың мазмұнына байланысты болады.
Емтихандағы ауызша немесе жазбаша жауаптардан басқа, қазіргі оқу үрдісінде оқу жетістіктерін бағалаудың тест сияқты нысаны жиі қолданылады.
Курс бойынша тестілік бақылау материалы үш күрделілік деңгейін қамтиды:
- күрделіліктің бірінші деңгейі – ұсынылған нұсқалардан дұрыс жауапты таңдауға арналған тапсырма, әр дұрыс жауап үшін 1 балл;
- күрделіліктің екінші деңгейі – негізгі ұғымдар мен сипаттамалар арасында сәйкестікті белгілеуге арналған тапсырмалар, әрбір дұрыс жауап үшін 2 балл;
- күрделіліктіңүшінші деңгейі – проблемалық мәселелер мен міндеттер, әрбір дұрыс жауап үшін 3 балл.
Бұдан бұрын біз оқу жетістіктерін бағалаудың баллдық-рейтингтік жүйесі емтихан тапсыру қорытындысын ғана емес, семестр бойы студенттің оқу жұмысының нәтижелерін де көрсететінін атап өттік. Сондықтан соңғы уақытта аралық аттестаттау шеңберінде де қолданылатын студенттердің аудиториядан тыс өздік жұмысы нысандарының орындалуын бағалау өлшемдері мен көрсеткіштеріне тоқталайық.
6.3 Өздік жұмыс нысандарын орындауды бағалаудың өлшемдері мен көрсеткіштерінің жүйесі
«Баяндама» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Тақырыпты ашу дәрежесі:
- баяндама тақырыбы ашылды;
- баяндама тақырыбы ішінара ашылды: 2 ескертуден артық емес;
- баяндама тақырыбы ішінара ашылды: 3-тен көп емес ескертулер;
- баяндама тақырыбы ашылмаған: 4 және одан да көп ескертулер.
2. Пайдаланылған ғылыми әдебиеттер көлемі:
- ғылыми әдебиеттер көлемі жеткілікті;
- ғылыми әдебиеттер көлемі жеткіліксіз: 2 ескертуден артық емес;
- ғылыми әдебиеттер көлемі жеткіліксіз: 3 ескерту;
- ғылыми әдебиеттер көлемі жеткіліксіз: 4 және одан да көп ескертулер.
3.Баяндамадағы ақпараттың дұрыстығы (нақтылығы, негізділігі, бастапқы ақпарат көздеріне сілтемелердің болуы):
- нақты, негізделген ақпарат, бастапқы ақпарат көздеріне сілтемелер бар;
- ақпараттың үш тараптың бір талабы бойынша ескертулері бар;
- ақпараттың үш талаптың екі талабы бойынша ескертулері бар;
- ақпараттың барлық талаптары бойынша ескертулері бар.
4. Ақпараттың қажеттілігі мен жеткіліктілігі:
- келтірілген деректер мен фактілер белгілі бір тезистер мен баяндаманың ережелерін негіздеу немесе иллюстрациялау мақсаттарына қызмет етеді;
- келтірілген деректер мен фактілер белгілі бір тезистер мен баяндаманың ережелерін негіздеу немесе иллюстрациялау мақсаттарына қызмет етеді: 2 ескертуден артық емес;
- келтірілген деректер мен фактілер белгілі бір тезистер мен баяндаманың ережелерін негіздеу немесе иллюстрациялау мақсаттарына қызмет етеді: 3 ескертуден артық емес;
- келтірілген деректер мен фактілер белгілі бір тезистер мен баяндаманың ережелерін негіздеу немесе иллюстрациялау мақсаттарына қызмет етпейді.
«Конспект» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Конспектінің көз мазмұны жоспарына сәйкестігі:
- конспект мазмұн жоспарына сәйкес келеді;
- конспект мазмұн жоспарына ішінара сәйкес келеді: 2 ескертуден артық емес;
-конспект мазмұн жоспарына ішінара сәйкес келеді: 3 және одан да көп ескертулер;
- конспект мазмұн жоспарына сәйкес келмейді.
2. Дереккөздің негізгі ережелерін конспектіде көрсету және қорытындылардың болуы:
- негізгі ережелер көрсетілген, қорытындылар ұсынылған;
- негізгі ережелер көрсетілген, тұжырымдар ұсынылған жоқ;
- негізгі ережелер ішінара көрсетілген, қорытындылар ішінара ұсынылған;
- негізгі ережелер көрсетілмеген, қорытындылар ұсынылған жоқ.
3. Баяндаманың анықтығы:
- баяндау анық және қысқа;
- мазмұнда көрсетілген параметрлер бойынша 2 ескерту бар;
- мазмұнда көрсетілген параметрлер бойынша 3 ескерту бар;
- көрсетілген параметрлер бойынша баяндаудың 4 және одан да көп ескертулері бар.
«Глоссарий» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Ақпараттың дәлдігі:
- нақты ақпарат;
- ақпараттың 2-ден артық емес ескертулері бар;
- ақпаратта 3 және одан да көп ескертулер бар;
- ақпарат толық көлемде дәл емес.
2. Ақпараттың шынайылығы:
- ақпарат сенімді;
- ақпараттың 2-ден артық емес ескертулері бар;
-ақпаратта 3 және одан да көп ескертулер бар;
- ақпарат дұрыс емес.
3. Осы термин қолданылуы мүмкін контекст жұмысындағы көрініс:
- контекст жұмыста көрсетілген;
- контекст жұмыста толық көрсетілмеген: 2 ескертуден артық емес;
- контекст жұмыста толық көрсетілмеген: 3 және одан да көп ескертулер;
- жұмыста контекст көрсетілмеген.
«Жеке (топтық) жоба» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Жобаның жобалау контекстіне сәйкестігі:
- жоба жобалау контекстіне сәйкес келеді;
- жоба ішінара жобалау контекстіне сәйкес келеді:2 ескертуден артық емес;
- жоба ішінара жобалау контекстіне сәйкес келеді:4 ескертуден артық емес;
- жоба жобалау контекстіне сәйкес келмейді.
2. Жобаның мәдени аналогқа сәйкестігі:
- жоба мәдени аналогқа сәйкес келеді;
- жоба ішінара мәдени аналогқа сәйкес келеді: 2 ескертуден артық емес;
- жоба ішінара мәдени аналогқа сәйкес келеді: 4 ескертуден артық емес;
- жоба мәдени аналогқа сәйкес келмейді.
3. Жобалау рәсімдерін игеру дәрежесі:
- жобалау рәсімдері толық көлемде игерілді;
- жобалау рәсімдері ішінара игерілді: 1 рәсім игерілмеген;
- жобалау рәсімдері ішінара игерілген: 2 рәсім игерілмеген;
- жобалау рәсімдері игерілмеген: 3 және одан да көп рәсімдер игерілмеген.
4. Жобаның қорғауға қойылатын талаптарға сәйкестігі (презентацияның, баяндаманың, жұмысты талдаудың болуы);
- презентацияның, баяндаманың, жұмыстың талдауының болуы;
- баяндаманың, жұмыстың талдауының болуы;
- баяндаманың, презентацияның болуы;
- презентацияның болуы.
«Кейс-тапсырма» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Кейс құрылымы:
- құрылым талаптарға сәйкес келеді;
- құрылым ішінара талаптарға сәйкес келеді: 1 элементжоқ;
- құрылым ішінара талаптарға сәйкес келеді: 2-3 элемент жоқ;
- құрылым талаптарға сәйкес келмейді.
2. Жалпы валидтік – зерттелетін тақырып және құрастырылатын тұжырымдама шеңберінде операциялық әрекеттердің дұрыстығын анықтау:
- операциялық әрекеттер дұрыс;
- операциялық әрекеттер ішінара дұрыс: 1-2 ескертулер;
- операциялық әрекеттер ішінара дұрыс: 3-4 ескертулер;
- операциялық әрекеттер дұрыс емес.
3. Ішкі валидность – себептік байланыстардың барлық толықтығын анықтау:
- себептік байланыстардың барлық толықтығы анықталды;
- себептік байланыстардың толықтығы ішінара анықталды: 1-2 ескертулер;
- себептік байланыстардың толықтығы ішінара анықталды: 3 және одан да көп ескертулер;
- себептік байланыстардың толықтығы анықталмаған.
«Жұмыс портфолиосы» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Проблеманы шешудің негізі ретінде әдіснамалық, праксиологиялық, теориялық конструкциялардың әртүрлілігі:
- проблеманы шешудің негізі ретінде әдіснамалық, праксиологиялық, теориялық конструкциялардың болуы;
- проблеманы шешудің негізі ретінде әдіснамалық және теориялық құрылымдардың болуы;
- проблеманы шешудің негізі ретінде теориялық конструкциялардың болуы;
- проблеманы шешудің негізі ретінде әдіснамалық, праксиологиялық, теориялық конструкциялардың болмауы.
2. Студенттің орындалған жұмыста өздік көзқарасы мен таңдалған тұжырымдаманың негізділігі:
- таңдалған тұжырымдама және жеке көзқарас негізделген;
- таңдалған тұжырымдама және жеке көзқарас ескертулермен негізделген: 1-2 ескертулер;
- таңдалған тұжырымдама және жеке көзқарас ескертулермен негізделген: 3 және одан да көп ескертулер;
- таңдалған тұжырымдама және өз көзқарасы негізделмеген.
3. Міндетті айдарлардың болуы:
- барлық міндетті айдарлардың болуы;
- міндетті 1 айдардың болмауы;
- 2 міндетті айдарлардың болмауы;
- міндетті айдарлардың мүлдем болмауы.
«Ақпараттық іздеу» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Іздеу көздерін таңдау толықтығы (формальды талаптарға сәйкестігі):
- ақпарат көздерді таңдау берілген талаптарға сәйкес жүзеге асырылды;
- ақпарат көздерді таңдау берілген талаптардан ауытқумен жүзеге асырылды: 2 ескертуден артық емес;
- ақпарат көздерді таңдау берілген талаптардан ауытқумен жүзеге асырылды: 3 және одан да көп ескертулер;
- ақпарат көздерді таңдау берілген талаптарға толық сәйкес келмейді.
2. Іздеу дәлдігі (формальды талаптарға сәйкестігі):
- ақпараттық іздеу өте дәл;
- ақпараттық іздестіру дәлсіздігі бар: 2 ескертуден артық емес;
- ақпараттық іздестіру дәлсіздігі бар: 3 және одан да көп ескертулер;
- ақпараттық іздестіру мүлдем дәл емес.
3. Дерек көздері тізімі іздеу мақсатына жету нәтижесі болып табылады (мазмұндық талаптарға сәйкестігі):
- іздеу тізімі мен мақсаты келісілді;
- іздеу тізімі мен мақсаты ішінара келісілді: 2 ескертуден артық емес;
- іздеу тізімі мен мақсаты ішінара келісілді: 3 және одан да көп ескертулер;
- іздеу тізімі мен мақсаты келісілмеген.
4. Дерек көздері тізімді іздеу мәнін көрсетеді (мазмұндық талаптарға сәйкестігі):
- тізім іздеу мәнін толық көрсетеді;
- тізім іздеу мәнін толық көрсетпейді: 2 ескертуден артық емес;
- тізім іздеу мәнін толық көрсетпейді: 3 және одан да көп ескертулер;
- тізім іздеу нысанын мүлдем көрсетпейді.
«Инфографика» өздік жұмыстың үлгісін бағалау
1. Ақпаратты жүйелеу:
- ақпарат жүйелендірілген;
- ақпарат ескертулермен жүйелендірілген: 2 ескертуден артық емес;
- ақпарат ескертулермен жүйелендірілген: 3 және одан да көп ескертулер;
- ақпарат жүйеленбеген.
2. Жоспардың болуы:
- ескертулерсіз жоспардың болуы;
- ескертулері бар жоспардың болуы: 2 ескертуден артық емес;
- ескертулері бар жоспардың болуы: 3 және одан көп ескертулер;
- жоспардың болмауы.
3. Графикамен жұмысты жоспарлау:
- жоспарлау жүзеге асырылды, негізгі және екінші дәрежелі объектілер құрылды;
- жоспарлау жүзеге асырылды, негізгі нысан бар;
- жоспарлау жүзеге асырылды, екінші дәрежелі нысан бар;
- графикамен жұмыс жоспары жоқ.
«Мультимедиялық презентация» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Оқу пәнінің тақырыбын ашу:
- тақырып ашылды;
- тақырып ішінара ашылды: 2 ескертуден артық емес;
- тақырып ішінара ашылды: 3 ескертуден артық емес;
- тақырып ашылмаған: 4 және одан да көп ескертулер.
2. Материалды беру (графикалық ресімдеудің болуы, жеткіліктілігі және негізділігі: схемалар, суреттер, диаграммалар, фотосуреттер):
- материалды беру көрсетілген параметрлерге толық сәйкес келеді;
- материалды беру көрсетілген параметрлерге ішінара сәйкес келеді: 2 ескертуден артық емес;
- материалды беру көрсетілген параметрлерге ішінара сәйкес келеді: 3 ескертуден артық емес;
- материалды беру көрсетілген параметрлерге ішінара сәйкес келеді: 4 және одан да көп ескертулер.
3. Презентацияны рәсімдеу (қойылған мақсаттың барлық презентациясының дизайнының сәйкестігі; суреттер презентациясына қосылатын стильдің бірлігі; анимациялық әсерлерді негізделген пайдалану):
- презентация ескертусіз рәсімделді;
- презентация параметр немесе параметр бойынша ескертулермен ресімделген: 2 ескертуден артық емес;
- презентация параметр немесе параметр бойынша ескертулермен ресімделген: 3 ескертуден артық емес;
- презентация параметр немесе параметр бойынша ескертулермен безендірілген: 4 және одан да көп ескертулер.
«Жиынтық кесте» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Кесте ықшамдығы және жазулар:
- ықшам және қысқа кесте;
- кестеде ықшамдығыжәне ықшамдылығы бойынша ескертулер бар: 2 ескертуден артық емес;
- кестеде ықшамдығы және ықшамдылығы бойынша ескертулер бар: 4-тен артық емес ескертулер;
- кестеде ықшамдығы және ықшамдылығыбойынша көптеген ескертулер бар: 5 және одан да көп ескертулер.
2. Оқытылатын объектілерді көрсету:
- барлық нысандар көрсетілген;
- объектілер ішінара көрсетілген: 2 объектіден артық емес;
- объектілер ішінара көрсетілген: 4 объектіден артық емес;
- объектілер ішінара көрсетілген: 5 және одан да көп объектілер жоқ.
3. Кестенің логикалық байланыстар:
- кесте нысандары логикалық байланысты;
- логика ішінара бұзылған: 1 ескерту;
- логика ішінара бұзылған: 2 ескертуден артық емес;
- кесте объектілері логикалық байланысты емес.
«Граф-сызба» өздік жұмыстың нысанын бағалау
1. Негізгі ұғымдарды бөлу:
- негізгі ұғымдар толығымен бөлінген;
- негізгі ұғымдар ішінара бөлінген: 2 ескертуден артық емес;
- негізгі ұғымдар ішінара бөлінген: 3 және одан да көп ескертулер;
- негізгі ұғымдар бөлінген жоқ.
2. Мағыналық және себеп-салдар байланыстарын анықтау:
- мағыналық және себеп-салдарлық байланыстар анықталған;
- мағыналық және себеп-салдарлық байланыстар ішінара анықталды: 2 ескертуден артық емес;
- мағыналық және себеп-салдарлық байланыстар ішінара анықталды: 3 және одан да көп ескертулер;
- мағыналық және себеп-салдарлық байланыстар анықталмаған.
3. Ұғымдар блоктарының өзара байланысын анықтау:
- ұғымдар блоктарының өзара байланысы толық көлемде анықталған;
- ұғымдар блоктарының өзара байланысы ішінара анықталған: 2 ескертуден артық емес;
- ұғымдар блоктарының өзара байланысы ішінара анықталған: 3 және одан да көп ескертулер;
- ұғымдар блоктарының өзара байланысы анықталмаған.
«Сынпікір жазу»өздік жұмыстың түрін бағалау
Бұл студенттердің сыни пікір (кітапқа, мақалаға, шығармаға және т.б.) жазу бойынша аудиториядан тыс өздік жұмысының түрі. Сынпікірде студент міндетті түрде осы жұмысты зерттеуге арналған қызығушылық аймағын, оның ұқсас басылымдардан ерекшеленетін белгілерін, жұмыстың оң жақтары мен кемшіліктерін, автордың зерттелетін мәселелерді әзірлеуге қосқан үлесін және олардың қамтылу кеңдігін, идеялардың, тәсілдердің бірегейлігін, баяндау стилін көрсетуі тиіс.Сынпікір практикалық сабақта ұсынылуы мүмкін немесе оқытушымен тексерілуі мүмкін.
Студенттің рөлі:
- ақпаратты мұқият зерделеу;
- сынпікір жоспарын құрастыру;
- пікірланатын ақпаратқа сыни баға беру;
- сынпікірді рәсімдеу және белгіленген мерзімде тапсыру.
Бағалау критерийлері:
- сынпікірдің мазмұндылығы;
- пікірланатын дереккөзге студенттің жеке пікірін білдіру;
- рәсімдеудің талаптарға сәйкестігі;
- мазмұндау сауаттылығы;
- сынпікір мерзімінде тапсырылды.
«Аннотация жазу» өздік жұмыстың түрін бағалау
Бұл кітаптың, мақаланың, қолжазбаның қысқаша сипаттамасын жазу бойынша студенттердің аудиториядан тыс өздік жұмысының түрі. Онда осы шығарманың негізгі мазмұны баяндалады, оның оқырмандардың қай тобына арналғаны туралы мәліметтер беріледі. Аннотация бойынша жұмыс бір тақырыптағы бірқатар дереккөздерге, сонымен қатар әдебиетке шолу жасауға көмектеседі.
Студент автор қозғаған негізгі ойларды, мәселелерді, оның қорытындыларын, ұсыныстарын атап, мәтіннің маңыздылығын анықтау керек. Аннотация практикалық сабақта ұсынылуы мүмкін немесе оқытушымен тексерілуі мүмкін.
Студенттің рөлі:
- ақпаратты мұқият зерттеу;
- аннотация жоспарын құрастыру;
- аннотацияланатын ақпараттың негізгі мазмұнын қысқаша көрсету;
- аннотацияны рәсімдеу және белгіленген мерзімде тапсыру.
Бағалау критерийлері:
- аннотацияның мазмұндылығы;
- түпнұсқаның негізгі ережелерін нақты беру;
- ресімдеудің талаптарға сәйкестігі;
- баяндау сауаттылығы;
- аннотация мерзімінде тапсырылды.
«Тақырып бойынша кроссвордтар және оларға жауаптар құрастыру» өздік жұмыстың түрін бағалау
Бұл графикалық түрдегі ақпаратты бейнелеудің бір түрі және ол бойынша білімді бақылаудың түрі. Кроссворд құрастыру бойынша жұмыс студенттен материалды меңгеруді, өз ойлары мен ақыл-ойдың икемділігін шоғырландыруды талап етеді. Кроссвордтарды шешу аудиториялық өздік жұмыстарда өзін-өзі бақылау және білімді өзара бақылау әдісі ретінде жиі қолданылады. Кроссвордтарды құрастыру аудиториядан тыс өздік жұмыстың түрі ретінде қарастырылады және студенттерден кроссвордтарды шешу кезінде қажетті қасиеттерді ғана емес, сонымен қатар ақпаратты жүйелеуді талап етеді.Кроссвордтар сөздердің формасы мен көлемі бойынша әртүрлі болуы мүмкін.
Студенттің рөлі:
- тақырып бойынша ақпаратты оқып білу;
- графикалық құрылым, сұрақтар және оларға жауаптар жасау;
- белгіленген мерзімде бақылауға ұсыну.
Бағалау критерийлері:
- мазмұнның тақырыпқа сәйкестігі;
- сұрақтардың сауатты тұжырымдалуы;
- кроссворд қатесіз орындалған;
- жұмыс уақытында бақылауға берілген.
«Сауалнама, сұхбат және әңгімелесу сұрақтарын құрастыру» өздік жұмыстың түрін бағалау
Тапсырмалардың бұл түрі студенттерден ақпаратты түсіну, оны басты элементтер мен қосалқы элементтерге құрылымдау бойынша сыни ойлауды, сондай-ақ ойды қысқа тұжырымдап, оны сұрақ түрінде білдіруді талап етеді. Сонымен қатар, студент әзірлеген психодиагностикалық құралдарды қолдану одан дамыған коммуникативтік, перцептивтік және интерактивті дағдыларды талап етеді.
Сауалнама вербалды қарым-қатынас негізінде алғашқы әлеуметтік-психологиялық ақпарат алу үшін әдістемелік құрал және алдын ала жасалған сұрақтар жүйесіне жауап алу үшін сауалнама парағы болып табылады. Сұхбат – қойылған, алдын ала тұжырымдалған, сұрақтарға жауап түрінде алынған ақпаратты жинаудан тұратын әлеуметтік психология әдісі. Әңгімелесу – сөйлеу арқылы психологиялық ақпаратты тікелей немесе жанама алуды көздейтін әдіс.Тапсырмада кемінде 10 сұрақ болуы тиіс.
Тапсырма бір тақырыпты оқу шеңберінде жоспарлануы немесе студенттің ғылыми-зерттеу жұмысы барысында орындалуы мүмкін.
Студенттің рөлі:
- тақырып бойынша ақпаратты оқып білу;
- сауалнама, сұхбат немесе әңгімелесу сұрақтарын әзірлеу;
- тапсырманы рәсімдеу және белгіленген мерзімде бақылауға ұсыну.
Бағалау критерийлері:
- сұрақтардың тақырыпқа сәйкестігі;
- тақырыптың барлық проблематикасын қамту;
- сұрақтардың дұрыс тұжырымдалуы;
- рәсімдеудің талаптарға сәйкестігі;
- жұмыс мерзімінде ұсынылған.
«Оқу сабағының әдістемелік әзірлемесі»
өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Сабақ құрылымының оның мақсаты мен түріне сәйкестігін бағалау:
- сабақтың құрылымы оның мақсаты мен түріне сәйкес келеді;
- айналысу құрылымының оның мақсаты мен түріне ішінара сәйкестігі: тиісті үлгідегі сабақтың бір міндетті кезеңін негізсіз қосу немесе алып тастау;
- айналысу құрылымының оның мақсаты мен түріне ішінара сәйкес келуі: тиісті үлгідегі екі міндетті кезеңді негізсіз қосу немесе алып тастау;
- айналысу құрылымының оның мақсаты мен түріне ішінара сәйкес келуі: тиісті үлгідегі сабақтың үш міндетті кезеңін негізсіз қосу немесе алып тастау.
2. Мақсатты болжауды бағалау:
- оқыту мен дамытуды болжайтын сабақтың мақсаты мен кезеңдердің міндеттері (білім алушылардың іс-әрекеттің пәндік тәсілдерін, осы білімдер мен дағдылар қажетті оқу материалының негізінде қолданылатын оқу немесе ойлау іс-әрекетінің тәсілдерін меңгеруі) негізделген және нақты тұжырымдалған;
- сабақ мақсаты және оқыту мен дамытуды болжайтын кезеңдердің міндеттері;
- дамытушылар болмаған кезде оқыту мақсаттары мен міндеттері нақты тұжырымдалған;
- мақсат пен міндеттердің белгісіздігі, аморфты (мақсат пен міндеттердіңсабақ тақырыбына сәйкес келмеуі; мақсат пен міндеттерді қою жүзеге асырылмаған).
3. Білім беру мазмұнының бірліктерін бөлу және негіздеу бағасы:
- білім беру мазмұнының бірліктері бөлінген және негізделген;
- білім беру мазмұнының тек бірлігі бөлінген;
- білім беру мазмұнының бірліктері мен оқу материалы әр түрлі емес;
- білім беру мазмұнының бірліктері бөлінбеген (примитивизм, фрагменттік, оқу материалын баяндаудағы логиканың бұзылуы).
4. Оқытуды ұйымдастыру нысандарын пайдалануды бағалау:
- оқытуды ұйымдастыру формалары психологиялық-педагогикалық диагностика мәліметтері негізінде тиімді және негізді;
- оқытуды ұйымдастыру формалары педагогикалық немесе психологиялық диагностика мәліметтерін есепке ала отырып қолданылады;
- оқытуды ұйымдастыру формалары психологиялық-педагогикалық диагностика мен мәліметтерді есепке алмай қолданылады;
- оқытуды ұйымдастыру нысандарының оқыту мақсаттары мен сынып (топ) құрамына толық сәйкес келмеуі.
5. Оқыту әдістерін пайдалануды бағалау:
- оқытудың репродуктивті және өнімді әдістерін қолдану негізделген, сабақтың мақсаты мен оқылатын мазмұн бірлігінің ерекшеліктеріне сәйкес келеді;
- оқытудың репродуктивті және өнімді әдістерін пайдалану сабақ мақсаттары мен оқылатын мазмұн бірлігінің ерекшеліктеріне сәйкес келеді;
- оқытудың репродуктивті немесе өнімді әдістерін пайдалану сабақ мақсаттарына және оқылатын мазмұн бірлігінің ерекшеліктеріне сәйкес келмейді;
- оқыту әдістерінің кездейсоқ жиынтығы қолданылады.
6. Сабақтың кезең аралық байланыстарын бағалау:
- сабақтың әрбір келесі кезеңіне өту кезінде сыртқы және ішкі логиканың болуы және негізділігі;
- сабақ кезеңдері арасында ішкі және сыртқы логиканың немесе тек ішкі логиканың болуы;
- сабақ кезеңдері арасында тек сыртқы логиканың болуы;
- сабақ кезеңдері арасында ішкі және сыртқы логиканың толық болмауы.
«Оқудан тыс іс-шараны әдістемелік әзірлеу» өздік жұмыстың түрін бағалау
1. Мақсатты болжауды бағалау:
- оқудан тыс іс-шараның нақты тұжырымдалған мақсаттары қойылған және негізделген;
- іс-шараның мақсаты нақты тұжырымдалған, бірақ негізделмеген;
- іс-шара мақсаттарының белгісіздігі, аморфтылығы;
- іс-шараның мақсаты жоқ.
2. Оқудан тыс іс-шараны өткізу технологиясын таңдау:
- іс-шараны өткізу технологиясының негізділігі және оның мақсаты мен сынып (топ)ерекшеліктеріне сәйкестігі;
- іс-шараны өткізудің қолданылатын технологиясының оның мақсаты мен сынып (топ)ерекшеліктеріне сәйкестігі;
- іс-шараныөткізудің қолданылатын технологиясының оның мақсаты мен сынып (топ)ерекшеліктеріне сәйкес келмеуі;
- іс-шараны өткізу технологиясын кездейсоқ таңдау.
3. Оқудан тыс іс-шараны ұйымдастыру формасын таңдау:
- психологиялық-педагогикалық диагностика негізінде іс-шараларды ұйымдастыру формасын пайдалану;
- психологиялық, не болмаса педагогикалық диагностика мәліметтеріне сүйене отырып іс-шараны ұйымдастыру формасын пайдалану;
- психологиялық-педагогикалық диагностика мәліметтерін есепке алмай іс-шараны ұйымдастыру формасын пайдалану;
- іс-шараны ұйымдастыруформасының тәрбие мақсаты мен сынып (топ) құрамына толықтай сәйкес келмеуі.
4. Тәрбие әдістерін таңдау:
- тәрбие әдістерінің оқудан тыс іс-шара мақсаттарына және сынып (топ) ерекшеліктеріне сәйкестігі және негізділігі;
- қолданылатын тәрбие әдістерінің іс-шара мақсаттарына және сынып (топ) ерекшеліктеріне сәйкестігі;
- қолданылатын тәрбие әдістерінің іс-шара мақсаттарына және сынып (топ) ерекшеліктеріне сәйкес келмеуі;
- тәрбие әдістерінің кездейсоқ жиынтығы қолданылады.
Әдістемелік ұсыныстардаұсынылғанөлшемдер мен көрсеткіштер негізінде өздік жұмыс нысанының орындалуын бағалау мысалдарын қарастырайық. Мысалы, бұл «Ақпараттық іздеу» атты өздік жұмыстың нысаны негізіндегі қорытынды баллды есептеу деп алайық.
Берілген жұмыс түрін орындау үшін пәннің технологиялық картасында ең жоғары балл – 30. Сонда әрекет тәртібі келесідей болады:
- Өздік жұмыстың тиісті түрінің орындалуын бағалаудың әмбебап және негізгі критерийлерін таңдаймыз. Әмбебап критерийлер кафедраларда әзірленген әдістемелік нұсқаулықтарда ұсынылған. Мысалы, біздің жағдайда 4 негізгі критерий және бір әмбебап, яғни өздік жұмыстың осы түрі үшін 5 бағалау критерийі берілген.
- Бір критерийдің сандық мәнін анықтаймыз: 30 балл : 5 = 6 балл.
- 6, 4, 2, 0 цифрлікқадамды пайдалана отырып, критерий көрсеткіштерінің сандық мәнін орнатамыз. Қадамды оқытушы ерікті түрде таңдайды.
Осылайша, «Ақпараттық іздеу» өздік жұмыс формасының орындалуын бағалаудың критерилері мен көрсеткіштері келесі түрге ие:
1. Іздеу көздерін таңдау толықтығы (талаптарға формальды сәйкес болуы):
- 6 балл – іздеу көздерін таңдау берілген талаптармен сәйкес жүзеге асырылды;
- 4 балл – іздеу көздерді таңдау берілген талаптардан ауытқумен жүзеге асырылды: 2 ескертуден артық емес;
- 2 балл – іздеу көздерді таңдау берілген талаптардан ауытқумен жүзеге асырылды: 3 және одан да көп ескертулер
- 0 балл – іздеу көздерді таңдау берілген талаптарға толық сәйкес келмейді.
2. Іздеу нақтылығы(талаптарға формальды сәйкес болуы):
- 6 балл – ақпараттық іздеу толығымен дұрыс;
- 4 балл – ақпараттық іздестіру дәлсіздігі бар: 2 ескертуден артық емес;
- 2 балл – ақпараттық іздестіру дәлсіздігі бар: 3 және одан да көп ескертулер;
- 0 балл – ақпараттық іздеу мүлдем дұрыс емес.
3. Ақпарат көздерінің тізімі іздеу мақсатына жету нәтижесі болып табылады(талаптарға мазмұндық сәйкестігі):
- 6 балл – іздеу тізімі мен мақсаты келісілді;
- 4 балл – іздестіру тізімі мен мақсаты ішінара келісілді: 2 ескертуден артық емес;
- 2 балл – іздестіру тізімі мен мақсаты ішінара келісілді: 3 және одан да көп ескертулер;
- 0 балл – іздеу тізімі мен мақсаты келісілмеген.
4. Ақпарат көздерінің тізімі іздеу мәнін көрсетеді(мазмұндық сәйкестігі):
- 6 балл – тізім іздеу пәнін толық көрсетеді;
- 4 балл – тізім іздеу мәнін толық көрсетпейді: 2 ескертуден артық емес;
- 2 балл – тізім іздеу мәнін толық көрсетпейді:3 және одан көп ескертулер;
- 0 балл – тізім іздеу пәнін көрсетпейді.
5. Оқытушы белгілеген мерзімде ақпараттық іздестіру нәтижесін ұсыну:
- 6 балл –жұмыс мерзімінде тапсырылды;
- 4 балл – жұмыс көрсетілген мерзімнен 1-2 күнге кешіктірілді;
- 2 балл – жұмыс көрсетілген мерзімнен 3 және одан да көп уақытқа кешіктірілді;
- 0 ұпай – жұмыс тапсырылған жоқ.
Сонымен, «Ақпараттық іздеу» өздік жұмысын орындау нысаныныңорындалуын бағалаудың ұсынылған жүйесін пайдалана отырып, біз студенттер жинаған балл санын есептеп қана қоймай, сондай-ақ алынған баллдық нәтижені материалды меңгеру деңгейімен салыстыра аламыз.
Мысал 1: К. студентінің «....... тақырыбы бойынша ақпараттық іздеу» өздік жұмысы, келесідей критерийлер бойынша бағаланды:
1- критерий – 6 балл;
2- критерий – 4 балл;
3- критерий – 4 балл;
4- критерий – 2 балл;
5- критерий – 2 балл.
Қорытынды: 18 балл.
Баллдық-рейтингтік жүйенің тиісті ведомосына енгізуүшін қорытынды баллды есептеу формуласын қолдана отырып,келесідей көрсеткіштерге ие боламыз: 18 балл : 30 × 100 = 60 балл, яғни, 4 бағасы – озық деңгей болып есептелінеді.
Мысал 2: М. студентінің «....... тақырыбы бойынша ақпараттық іздеу» өздік жұмысы, келесідей критерийлер бойынша бағаланды:
1- критерий – 2 балл;
2- критерий – 4 балл;
3- критерий – 2 балл;
4- критерий – 2 балл;
5- критерий – 2 балл.
Қорытынды: 12 балл.
Баллдық-рейтингтік жүйенің тиісті ведомосына енгізу үшін қорытынды баллды есептеу формуласын қолдана отырып,келесідей көрсеткіштерге ие боламыз: 12 балл : 30 × 100 = 40 балл,яғни, 3 бағасы – шекті деңгей болып есептелінеді.
Мысал 3: Н. Студентінің «....... тақырыбы бойынша ақпараттық іздеу» өздік жұмысы, келесідей критерийлер бойынша бағаланды:
1- критерий – 6 балл;
2- критерий – 4 балл;
3- критерий – 6 балл;
4- критерий – 6 балл;
5- критерий – 4 балл.
Қорытынды: 26 балл.
Баллдық-рейтингтік жүйенің тиісті ведомосына енгізу үшін қорытынды баллды есептеу формуласын қолдана отырып,келесідей көрсеткіштерге ие боламыз: 26 балл : 30 × 100 = 86,6 балл, яғни, 5 бағасы – жоғары деңгей болып есептелінеді.
Ескертпе: егер есептеуден кейін көрсеткіштің сандық мәні бөлшек түрінде болса, онда жүздікке дейін жуықтау керек.
Осылайша, студенттердің өздік жұмысының нәтижелілігін бағалаудың критерийлері мен көрсеткіштері жүйесін қолдану:
- оқу материалын игеру деңгейін;
- оқу материалын негіздеу және анық баяндай алу білігінің деңгейін;
- практикалық тапсырмаларды орындау кезінде теориялық білімді қолдана білу деңгейін;
- ақпарат ағымында бағдарлану және ең бастысын көре алуын;
- мәселені нақты тұжырымдай білу, оның шешімін сыни бағалау деңгейін;
- өз ұстанымын қалыптастыру және оны дәлелдей білу деңгейін;
- талаптарға сәйкес өздік жұмыстарды ресімдей білу деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар мен тапсырмалар
1. Сіздің білім беру мекемесінде оқу жетістіктерінің қандай рейтингі қолданылады?
2. Бағалау құралдары ретінде жиі қолданылатын өздік жұмыс формаларына талдау жүргізіп, неліктен солай болатындығын негіздеңіз.
3. Өздік жұмыс нысандарының орындалуын бақылаудың қандай түрлері жиі, қандайы сирек кездеседі?
4. Қорытынды немесе аралық аттестаттау рәсімі ретінде сіз өздік жұмыс жасаудың қандай түрлерін ұсына аласыз? Жауабыңызды негіздеңіз.
5. Өздік жұмыс нысандарын орындауды бағалаудың әмбебап критерийлері мен көрсеткіштерінің жиынтығын талдап, өзіңіздікін ұсыныңыз. Өз ұсыныстарыңызды негіздеңіз.
6. Сіз бұрын орындаған өздік жұмыснысандарының орындалуын бағалау нәтижелілігінің кестесін құрастырыңызжәне олардың орындалу деңгейін анықтаңыз.