Популяция – эволюцияның қарапайым бірлігі. Кез-келген түрдің дарақтары бірқатар себептерге байланысты таралу аймағының шегінде біркелкі таралмайды, бірақ бір-бірінен азды-көпті оқшауланған топтарды, яғни популяцияларды құрайды. Эволюцияның синтездік теориясының ұстанымы бойынша тек популяция эволюциялық процестің қарапайым бірлігі болып табылады. Эволюциялық өзгерістер тұқым қуалайтын белгілердің ұрпақтарға берілуіне байланысты. Сондықтан жеке дарақты эволюция бірлігі ретінде қарастыруға болмайды: оның тіршілігі жойылады және оның генотипі өмір бойы өзгеріссіз қалады. Эволюциялық процестегі жеке организмнің рөлі гендерді ұрпақтарына беру болып табылады, егер бұл болмаса, жеке дарақ эволюция үшін маңызды емес.

Эволюциялық өзгерістер организмдердің ұзақ мерзімді топтарында ғана мүмкін болады, ал мұндай топтардың ең азы – популяция. Әрбір популяция белгілі бір орта жағдайлары бар таралу аймағының сол немесе басқа бөлігін алады және ұзақ уақыт өмір сүруге қабілетті болады. Тұқым қуалайтын өзгергіштікке байланысты популяциядағы дарақтар генотиптері бойынша ерекшеленеді, яғни популяция генетикалық жағынан әртекті құрылым болып табылады. Популяцияның барлық дараларының генотиптерінің жиынтығы оның гендің қоры деп аталады.

Популяцияда тіршілік үшін күрес жүреді, сондай-ақ табиғи сұрыпталу әрекет етеді. Нәтижесінде, негізінен қоршаған ортаның осы жағдайларына пайдалы тұқым қуалайтын өзгерістерге ие дарақтар әр ұрпақта тіршілігін жалғастырады және ұрпақ қалдырады. Бұл жағдайлар тұрақты емес, уақыт өте келе олар өзгереді. Олардың артынан табиғи сұрыпталудың әсерінен популяцияның гендік қоры бағытты түрде өзгереді. Ұрпақтар қатарындағы популяцияның гендік қорының бағытталған өзгерісі қарапайым эволюциялық құбылыс деп аталады.

Бір түрдің әр түрлі популяциялары, тіпті көршілес жерлерде де, әртүрлі аумақтарды алып жатыр. Сондықтан қоршаған орта жағдайлары олар үшін бірдей бола алмайды. Сондықтан әрбір популяция бірегей гендік қорға ие және сол түрдің басқа популяцияларына қарамастан белгілі бір бағытта дамиды. Басқаша айтқанда, кез-келген популяцияның өзіндік эволюциялық тағдыры бар. Түр – бұл популяциялар жиынтығы. Сондықтан ол біртұтас дамымайды және оны эволюцияның қарапайым бірлігі деп санауға болмайды.